Okulumuz 3. Sınıf öğrencilerine Rehber öğretmenimiz Melek Turan tarafından hayır diyebilme becerisi kazandırmak amacıyla grup rehberlik çalışması yapılmıştır.
“Hayır” diyebilme becerisi, bireyin kendi sınırlarını koruyabilmesi, özgüven geliştirmesi ve sağlıklı ilişkiler kurabilmesi için kritik bir yetenektir. Bu beceri, özellikle çocukluk döneminde kazanıldığında, bireyin ilerleyen yaşlarda zorbalığa, baskıya veya istenmeyen durumlara karşı daha dirençli olmasını sağlar.
Hayır diyebilme becerisine sahip Öğrenciler
• Özgüven ve Özsaygı: Kendi istek ve ihtiyaçlarını fark eden çocuk, başkalarının baskısına boyun eğmeden kendi kararlarını alabilir.
• Sınır Koyabilme Yetisi: Kendi sınırlarını belirleyebilen çocuk, başkalarının da sınırlarına saygı duymayı öğrenir.
• Sağlıklı İlişkiler Kurma: Hayır diyebilen çocuk, istemediği şeylere zorlanmadığında daha sağlıklı arkadaşlıklar geliştirir.
• Zorbalık ve Kötü Alışkanlıklardan Korunma: Çocuk, akran baskısına karşı koyarak tehlikeli veya kötü alışkanlıklardan uzak durabilir.
Veliler İlkokul Öğrencilerine Hayır Diyebilme Becerisini Nasıl Kazandırabilir?
Veliler, çocuklarına küçük yaşlardan itibaren “hayır” deme hakkı olduğunu öğreterek bu beceriyi geliştirmelerine yardımcı olabilir.
1. Çocuğun Duygularını ve Fikirlerini Dinleyin:
• Çocuğunuza fikrini sorduğunuzda, onun görüşlerini önemseyin ve “Hayır diyebilirsin” mesajını verin.
• Örneğin, bir etkinliğe katılmasını istiyorsanız ama o istemiyorsa, zorlamak yerine neden istemediğini anlamaya çalışın.
2. Model Olun:
• Çocuklar ebeveynlerini taklit eder. Eğer siz gereksiz durumlarda “hayır” diyemiyorsanız, çocuğunuz da zorlanacaktır.
• Örneğin, başkalarına fazla yüklendiğinizi fark ettiğinizde “Üzgünüm, bunu şu an yapamam” gibi ifadeler kullanarak model olabilirsiniz.
3. Alternatif ve Nazik Şekilde Hayır Demeyi Öğretin:
• Çocuklara sadece “Hayır” demeyi değil, bunu nazik ve etkili şekilde nasıl söyleyeceklerini öğretin.
• Örneğin:
• “Teşekkür ederim ama istemiyorum.”
• “Bunu yapmaktan hoşlanmıyorum.”
• “Şu an kendimi rahat hissetmiyorum.”
4. Hayır Dediğinde Onu Suçlamayın veya Cezalandırmayın:
• Çocuğunuz sizin bir isteğinize hayır dediğinde bunu anlamaya çalışın. Eğer her “hayır” dediğinde ceza alırsa, hayır demekten çekinir hale gelir.
• Örneğin: Çocuğunuz yemek istemediğinde, nedenini sorabilir ve zorlamadan alternatif sunabilirsiniz.
5. Oyunlar ve Hikâyelerle Destekleyin:
• Çocuklar için hazırlanmış sınır koyma ve hayır deme becerileriyle ilgili hikâyeler okuyabilirsiniz.
• Rol yapma oyunlarıyla, farklı durumlarda nasıl “hayır” diyebileceklerini öğretebilirsiniz.
6. Beden Dilini Kullanmayı Öğretin:
• “Hayır” demek sadece sözlü değil, beden diliyle de desteklenmelidir.
• Çocuğunuzdan dik durmasını, göz teması kurmasını ve kendinden emin bir şekilde konuşmasını teşvik edin.
Çocuklara “hayır” deme hakkı verildiğinde, onların bireysel sınırlarını koruyabilen, kendine güvenen ve sağlıklı ilişkiler kurabilen bireyler olmalarına katkı sağlanır. Bu nedenle veliler, sabırlı ve bilinçli bir şekilde çocuklarına bu beceriyi kazandırmaya çalışmalıdır.
